ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΜΠΑΙΝΟΥΝ ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ

Δεν χωράει αμφιβολία, ότι ο τρίτος κύκλος του προγράμματος "Εξοικονομώ - Αυτονομώ" αποτελεί την τελευταία ίσως ευκαιρία για ενεργειακή αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός των ελληνικών κατοικιών με κρατική επιδότηση και εξαιρετικά ευνοϊκή τραπεζική χρηματοδότηση. 

Η κρίση στην ελληνική οικοδομή, σημάδια της οποίας δόθηκαν λίγο πριν τους Ολυμπιακούς 2004 και που κορυφώθηκε το 2008, δεν έπληξε μόνο τον οικονομική ζωή της χώρας, αλλά στέρησε σε μία έτοιμη επιστημονικά γενιά μηχανικών να υλοποιήσει σχεδιασμούς που θα μετέτρεπαν τα κτήρια κατοικιών (και όχι μόνο) σε ενεργειακά αυτόνομα, χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης και θωρακισμένα έναντι των καιρικών συνθηκών. 

Τα ανωτέρω ανήκουν στην ιστορία μίας δεκαετίας που οι επόμενες γενιές ιστορικών θα έχουν να γράψουν πολλά στην προσπάθεια να περιγράψουν.  Σήμερα στην έναρξη της δεκαετίας 2020 - 2030 ο εθνικός στόχος για τα κτήρια κατοικιών, είναι να ανακαινιστούν, αναβαθμιστούν και να να γίνουν ενεργειακά αυτόνομα τουλάχιστον 600.000 ακίνητα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι κάθε χρόνο περί τα 60.000 κτήρια θα πρέπει να περνούν στην "νέα εποχή", όταν στα προηγούμενα προγράμματα (Εξοικονομώ Ι & ΙΙ ) εντάχθηκαν κάτι περισσότερο από 120.000 κτήρια. 

Για τον στόχο αυτό η κρατική χρηματοδότηση δείχνει να είναι ιδιαιτέρως αυξημένη ( αγγίζει τα 860 εκ. ευρώ, ενώ μαζί με την ίδια συμμετοχή (cash flow ή τραπεζικό χρηματοδότηση) τότε το ποσό μπορεί να ξεπεράσει τα 1.6 δις. ευρώ. Γίνεται  λοιπόν έυκολα αντιληπτό ότι το νέο πρόγραμμα δεν κινδυνεύει σε αυτή την φάση από έλλειψη πόρων, θα πρέπει όμως να ξεπεραστούν και τα αγκάθια της διαδικασίας για τηνένταξη στο πρόγραμμα ώστε η αναβάθμιση των κτηρίων να λάβει χώρα. 

Οι συνθήκες πλέον είναι ώριμες για αυτή την μετάβαση καθώς τόσο οι ιδιοκτήτες, όσο και το κράτος έχουν αντιληφθεί πόσο υψηλό κόστος έχει το ενεργειακό αποτύπωμα των κτηρίων στην Ελλάδα. 

Οι ιδιοκτήτες έχουν διαπιστώσει με τον πλέον επώδυνο τρόπο ότι ένα ενεργειακά υποβαθμισμένο κτήριο, που στερείται εξωτερικής θερμομόνωσης, συστημάτων αυτοματισμού, πλήρη έλλειψη χρήσης συστημάτων ΑΠΕ καθώς και κακής ποιότητας κουφώματα, δεν έχει μόνο έντονο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, αλλά κοστίζει πολύ σε χρήμα και ποιότητα ζωής. 

Από την άλλη το κράτος, βλέπει ολόκληρες πόλεις να γερνούν, οι υψηλότερες απαιτήσεις ενέργειας, αφενός κοστίζουν στην ποιότητα ζωής της πόλης αφετέρου έχουν υψηλότατο κόστος διατήρησης και λειτουργίας με κάθε χρόνο η επιβάρυνση του μικροκλίματος της κάθε περιοχής να είναι εντονότερη. 

Η εξοικονόμηση ενέργειας σημαίνει αύξηση διαθέσιμου εισοδήματος σε επίπεδο χώρας.   

Η αναβάθμιση των κτηρίων ενεργειακά, αποτελεί αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, εξοικονόμηση οικονομικών πόρων και μείωση του ενεργειακού μας αποτυπώματος στον οικοσύστημα μας. Το 2021 ο στόχος θα πρέπει να είναι πως τα κτήρια των κατοικιών θα διατηρούν σταθερή θερμοκρασία (20-22 βαθμούς το χειμώνα και 26-27 βαθμούς το καλοκαίρι) με χαμηλότερο κόστος και όχι για το πως εξοικονομηθεί οικονομικότερο πετρέλαιο με υποβάθμιση της ποιότητας ζωής (θερμοκρασίες 16 βαθμών των χειμώνα και 30 το καλοκαίρι)  

Η ομάδα της Belegris & Partners ετοίμασε ένα συνοπτικό οδηγό για το πως θα μεταβείτε στην νέα εποχή των ακινήτων.

1. ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: 

Βάση του ετήσιου εισοδήματος ( ατομικό ή οικογενειακό) εντοπίζετε το ποσοστό της κρατικής επιχορήγησης που θα λάβετε και το ποσοστό της ίδιας ( η με τραπεζική χρηματοδότηση) συμμετοχής που θα πρέπει να συνεισφέρετε. 

2. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ: 

H ομάδα της B&P διαθέτοντας ενεργειακούς επιθεωρητές, θα σας ενημερώσει για τον κατάλογο των παρεμβάσεων που θα δώσουν στην κατοικία σας, ενεργειακή αναβάθμιση, χαμηλότερες καταναλώσεις ( εξωτερική θερμομόνωση, κουφώματα, συστήματα αυτοματισμού κ.α ) και συστήματα αυτονομίας μέσω ΑΠΕ ( ηλιακοί συλλέκτες, παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας (μέσω net metering κ.α) , αφού πρώτα εντοπίσει την ενεργειακή κλάση που βρίσκεται σήμερα το κτήριο σας. 

Οι παρεμβάσεις: 

2.1. Η αντικατάσταση κουφωμάτων και η τοποθέτηση συστημάτων σκίασης, αποτελεί μία από τις σημαντικότερες παρεμβάσεις καθώς αναβαθμίζει σημαντικά την ενεργειακή κλάση του σπιτιού και δημιουργεί ποιοτικότερες συνθήκες διαβίωσης, απομονώνοντας το κτήριο από τις εξωτερικές αλλαγές θερμοκρασίας, ενώ αποτελεί και σημαντική ηχομόνωση έναντι ήχων που παράγονται από έντονα καιρικά φαινόμενα ( βλ. ήχος ανέμου). 

2.2 Η εξωτερική θερμομόνωση βρίσκεται στην κορυφή της λίστας απόδοσης δαπάνης - κέρδους καθώς η εφαρμογή της εξασφαλίζει κατά 90% την σταθερή και αμετάβλητη εσωτερική θερμοκρασία του χώρου, καθώς με μειωμένες απώλειες το σύστημα θέρμανσης του κτηρίου "εργάζεται " πολύ λιγότερο και με μεγαλύτερη απόδοση. Το κόστος της επένδυσης αυτής, μπορεί να αποσβεστεί σε βάθος 2- 3 ετών από το κόστος ενέργειας που δαπανά το κτήριο για την ψύξη - θέρμανση του. 

2.3 Η αντικατάσταση συστήματος θέρμανσης αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση του προγράμματος, καθώς δίνει την δυνατότητα στους χρήστες εγκαταλείψουν το απαρχαιωμένο σύστημα του λέβητα πετρελαίου της δεκαετίας του 1960 και να κάνουν χρήση αντλιών θερμότητας με πηγή λειτουργίας το φυσικό αέριο ή το ρεύμα ( παρακα΄τω αναφορά για το net metering) . Παράλληλα το πρόγραμμα περιλαμβάνει κάλυψη κόστους για την προμήθεια και εγκατάσταση ενεργειακών τζακιών για όσα κτήρια δύναται να κάνουν παρεμβάσεις στο εσωτερικό τους. 

2.4 Η παροχή ζεστού νερού στα κτήρια αποτελεί ακόμη ένα εξαιρετικά κοστοβόρο παράγοντα με υψηλό ενεργειακό αποτύπωμα. Πλέον το πρόγραμμα επιδότησης εκτός από την σταθερά αξιόπιστη λύση των ηλιακών θερμοσιφώνων περιλαμβάνει και αντλίες θερμότητας που προορίζονται για την κάλυψη της ανάγκης ζεστού νερού. 

2.5 Η τρίτη έκδοση του προγράμματος περιλαμβάνει και την ενεργειακή αυτονόμηση των κτηρίων. Η αυτονόμηση μπορεί να επιτευχθεί με την χρήση φωτοβολταϊκών συστημάτων, την εγκατάσταση συσκευών διαχείρισης του σπιτιού ( smart home app), ή με την αναβάθμιση του φωτισμού και την χρήση λαμπτήρων τεχνολογίας led. Πέραν αυτών στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται δαπάνες για gadgets όπως οι ανιχνευτές κίνησης, χρονομετρητές ημέρας νύκτάς κ.α που φέρνουν την διαχείριση του σπιτιού στον υπολογιστή ή στο κινητό, ελέγχοντας την κατανάλωση και την χρήση του. 

Στο σημείο αυτό ειδική αναφορά θα πρέπει να γόνει στο net metering καθώς το πρόγραμμα Εξοικονομώ - Αυτονομώ αποτελεί το πρώτο οργανωμένο πρόγραμμα που φροντίζει μία ταυτόχρονες παρεμβάσεις την αναβάθμιση για την εξοιονόμηση ενέργειας και την εξέλιξη του κτηρίου με την παραγωγή ενέργειας καθίστατο αυτόνομο ενεργειακά.  Η παραγωγή ενέργειας μέσω των φωτοβαλταικών ή ανεμογεννήτριας η άλλων πηγών, μεταφέρετε - πωλείτε  στο εθνικό δίκτυο και  συμψηφίζετε με την καταναλώμενη ενέργεια από αυτό. 

3. Υποβολή Αίτησης: 

Το Υπουργείο λαμβάνοντας υπόψιν τις συνθήκες lockdown μόλις πριν μία εβδομάδα έδωσε μία παράταση στην έναρξη του προγράμματος, μοιράζοντας χρονικά της περιφέρειας για την καλύτερη διαχείριση τους. 

Στις 09 Δεκεμβρίου ξεκινάει το πρόγραμμα με το Βόρειο Αιγαίο να ανοίγει στις 21 Δεκεμβρίου ενώ για τις πολυκατοικίες ως σύνολο η ημερομηνία είναι κοινή για όλη την Ελλάδα με έναρξη στις 18 Ιανουαρίου 2021. 

Το μεγαλύτερο πρόβλημα των παλαιότερων προγραμμάτων ήταν το ηλεκτρονικό σύστημα του Υπουργείου που δεν μπορούσε να διαχειριστεί τον όγκο των αιτήσεων, καθώς λόγω του ότι τηρείται σειρά προτεραιότητας με την έναρξη του προγράμματος υπήρχε τεράστιος όγκος αναρτήσεων. Το πρόγραμμα στην παρούσα φάση έχει σαφώς μεγαλύτερο προϋπολογισμό και το Υπουργείο έχει δεσμευθεί ότι το σύστημα θα αντέξει. 

Με την υποβολή και την αίτηση της έγκρισης υπάρχει ένα χρονικό περιθώριο 12 μηνών για την εκτέλεση των εργασιών. Ο ιδιοκτήτης πληρώνει μόνο την ίδια συμμετοχή με τον υπόλοιπο τμήμα της κρατικής επιδότησης να πληρώνεται από το κράτος στους προμηθευτές. 

Για την καταβολή της ίδιας συμμετοχής υπάρχει η λύση της τραπεζικής χρηματοδότησης, με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους.Το επιτόκιο διαμορφώνεται στο 4% με το κράτος να καταβάλει τους τόκους. 

Αυτό πρακτικά οδηγεί ότι μέσα στα επόμενα χρόνια ένας σημαντικός αριθμός ιδιοκτητών που θα κοιτάξουν λίγο μακρύτερα θα δούν τα κτήρια τους να έχουν σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας κάνοντας χρήση αυτών που η χώρα μας, δίνει απλόχερα (άνεμος και ήλιος). 

Η ομάδα μηχανικών της Belegris & Partners Co αναλαμβάνει για εσάς: 

- Πλήρη προετοιμασία του φακέλου για την υποβολή της αίτησης

- Το σύνολο των επεμβάσεων στο ακίνητο σας

- Την υποβολή αιτήματος για την τραπεζική χρηματοδότηση 

- Την παράδοση του ενεργειακά αναβαθμισμένου κτηρίου προς χρήση 

Βρισκόμαστε στην διάθεση σας